İstanbul Kuyumcular Odası (İKO) Başkanı Mustafa Atayık, Türkiye’de yastık altında saklanan altın miktarının 5 bin ton civarında olduğunu belirterek, bu varlığın yaklaşık 500 milyar dolarlık bir değeri temsil ettiğini söyledi. Atayık, bu büyük potansiyelin ekonomiye kazandırılması için kuyumcuların daha aktif rol alacağı yeni bir sisteme ve "Altınbank" adında ihtisas bankasına ihtiyaç olduğunu vurguladı.
"ALTININ DEĞERİ 500 MİLYAR DOLARI AŞIYOR"
Dünya Altın Konseyi verilerine göre Türkiye'de yastık altında 5 bin ton civarında altın bulunduğunu aktaran Atayık, bu miktarın bazı kaynaklarca 7 bin tona kadar çıkarıldığını ancak manevi değeri nedeniyle piyasaya girmeyen altınların bu hesaplamalardan ayrılması gerektiğini ifade etti. Mevcut fiyatlarla hesaplandığında bu altınların toplam değeri 500 milyar doların üzerinde.
SEKTÖRDE KULLANILAN ALTIN VE KATMA DE
İthal edilen altının yalnızca yüzde 40-50’sinin kuyumculuk ve mücevherat sektöründe değerlendirildiğini söyleyen Atayık, bu altınların işlenerek kilogram başına 2.500 ila 5.000 dolar arası katma değerle ihracata kazandırıldığını belirtti. Türkiye’de 2023 yılında 35,5 ton, 2024’te ise 32,2 ton altın üretildiğini paylaşan Atayık, iç üretim ve hurda dönüşümünün artmasının ithalat ihtiyacını azalttığını dile getirdi.
GÜVENSİZLİK NEDENİYLE EVDE TUTULUYOR
Atayık, vatandaşların bankalara yeterince güvenmediği için altınlarını yastık altında tutmaya devam ettiğini ifade ederek, kuyumcuların bu noktada devreye girmesi gerektiğini belirtti. 10 yıl önce başlayan projelerle kuyumcuların sisteme entegre edildiğini hatırlatan Atayık, KADSİS ve ADN gibi firmalarla iş birliği içinde geliştirilen sistemlerin bu süreci desteklediğini söyledi.
YAY-SİS VE DEĞERLEME SİSTEMİ ÖNERİSİ
İKO’nun Hazine ve Maliye Bakanlığı’na sunduğu Yastık Altı Altın Yatırımları Sistemi (YAY-SİS) kapsamında, kuyumcular aracılığıyla vatandaşların altınlarının reel değerinin tespit edilmesi ve sisteme kazandırılması hedefleniyor. Atayık, kurulacak dijital altyapı sayesinde altınların brüt ve has değerlerinin otomatik hesaplanabileceğini, bu sayede işlem sürecinin şeffaf ve güvenilir hale geleceğini vurguladı.
ALTINBANK: SEKTÖRE ÖZEL BİR BANKA ÖNERİSİ
Yastık altındaki altınları ekonomiye kazandırma hedefi doğrultusunda İKO’nun bir diğer önerisi de ‘Altınbank’ kurulması. Atayık, bu bankanın kuyumcu odalarının ve derneklerinin ortaklığıyla, altın bazlı sermayeyle kurulması gerektiğini belirtti. Altınbank’ın sektörde standardizasyonu sağlaması, ithalat ve cari açık gibi yapısal sorunlara çözüm üretmesi ve kuyumculara altın kredisi sağlaması öngörülüyor.
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun (BDDK) bu öneriyle ilgili çalışmaları sürdürdüğünü kaydeden Atayık, hukuki ve teknik hazırlıkların devam ettiğini, kamu desteğiyle sürecin hız kazanabileceğini ifade etti.
