Ekonomist Mahfi Eğilmez, İsrail-İran çatışmasına dikkat çekerek, dün İran Parlamentosu’nda kabul edilen “Hürmüz Boğazı’nın kapatılması” kararını değerlendirdi. Sosyal medya hesabından açıklamada bulunan Eğilmez, geçmişte bu tür haberlerin finansal piyasalarda büyük dalgalanmalara yol açtığını, ancak günümüzde aynı düzeyde bir etkinin görülmediğini ifade etti.
“Bundan 10 yıl önce Hürmüz Boğazı’nın kapanacağına dair bir dedikodu bile çıksa petrol fiyatı uçar, altın yükselir, dolar düşerdi” diyen Eğilmez, artık piyasaların bu tür açıklamalara karşı bağışıklık geliştirdiğini savundu. Eğilmez'e göre, küresel piyasalarda son yıllarda yaşanan savaşlar, krizler, enerji kesintileri ve jeopolitik restleşmeler, yatırımcıları daha temkinli ve seçici hale getirdi. Artık her kriz algısı aynı ölçüde fiyatlara yansımıyor.
Bu bağlamda petrol fiyatlarının yükselişe geçmesine rağmen beklendiği gibi 100 doları bulmamasını da bu yeni duruma bağlayan Eğilmez, “Piyasalar bu tür gerilimlerin uzun sürmeyeceğini, hızla diplomatik bir çözüme bağlanacağını ya da askıda kalacağını öğrendi” dedi. Bu tabloyu “piyasa aldırmazlığı” şeklinde tanımlayan Eğilmez, yatırımcıların ve piyasaların bu tür jeopolitik şoklara artık çok daha sınırlı tepki verdiğini söyledi.
Eğilmez, bu aldırmazlık durumunun piyasalarda fiyat dalgalanmalarını, alış-satış hareketlerini ve yatırım yönelimlerini büyük ölçüde dengelediğini vurguladı. “Bu bağışıklık hali, normal şartlarda büyük çalkantılara neden olacak gelişmeleri artık daha tolere edilebilir hale getiriyor” diyen Eğilmez, değerlendirmesinin sonunda ise, “Yine de işin içinde Trump olduğunu unutmamak gerekir” diyerek jeopolitik aktörlerin kişisel etkilerine de dikkat çekti.
Eğilmez'in paylaşımı şu şekilde:
Bundan 10 yıl önce Hürmüz Boğazı'nın kapanacağına ilişkin bir dedikodu çıksa petrol fiyatı uçar, altın yükselir, dolar düşerdi. Şimdi dedikodudan çok öteye şeyler olsa da etkiler daha sınırlı kalıyor. Piyasalar artık bu tür gel gitlere, şoklara, dur kalklara o kadar alıştı ki bir çeşit muafiyet edindi. Etki olmuyor mu, oluyor. Mesela petrol fiyatı yükseliyor ama eskiyi hatırlayarak yorum yapanların tahmin ettiği gibi 100 dolara ulaşmıyor. Çünkü piyasalar, bu tür gerilimlerin uzun sürmeyeceğini ya kısa sürede çözüleceğini ya da bu haliyle askıda bırakılacağını artık öğrendi. Ben buna "piyasa aldırmazlığı" adını vermiştim. Bu aldırmazlık piyasadaki fiyatları, alış verişi anormal değişikliklerden bir ölçüde koruyor. Yine de işin içinde Trump olduğunu unutmamak gerekir.
NE OLMUŞTU?
Dün, İran Parlamentosu, küresel petrol ve gaz akışının yaklaşık beşte birinin geçtiği Hürmüz Boğazı’nın kapatılmasına yönelik tasarıyı onayladı. İran Ulusal Güvenlik Yüksek Konseyi’nin gündemine alınan düzenleme, gerektiğinde yürürlüğe konmak üzere kabul edildi.
İran Devrim Muhafızları Komutanı ve milletvekili İsmail Kevseri, “Parlamento, Hürmüz Boğazı’nın kapatılması gerektiği sonucuna vardı. Ancak nihai karar Milli Güvenlik Yüksek Konseyi uhdesindedir” dedi. Kevseri ayrıca, kapatmanın “gündemde” olduğunu ve “gerektiğinde uygulanacağını” vurguladı.
