Türkiye’nin stratejik ihracat ürünlerinden fındıkta yeni bir gelişme yaşandı. Rekabet Kurulu, Türkiye fındık piyasasındaki hakim konumu nedeniyle geçmiş yıllarda taahhüt altına giren Ferrero’nun, bu taahhütlerde değişiklik talebini 7 Kasım Perşembe günü görüşecek. Bloomberg’in haberine göre, Ferrero’nun “belirli miktarda fındık alımı yapma” taahhüdünü revize etmek istediği öğrenildi.
Rekabet Kurumu Başkanı Birol Küle, Ferrero’nun yükümlülüklerini yerine getirmemesi halinde “bir önceki yılın cirosu üzerinden para cezası uygulanabileceğini” belirtti.
FERRERO’NUN TÜRKİYE FINDIK PİYASASINDAKİ PAYI YÜZDE 30’UN ÜZERİNDE
Ferrero, Türkiye’de yıllardır hem doğrudan fındık alımı hem de ihracat zinciri üzerindeki etkisiyle gündemde. Şirket, Ordu, Giresun ve Düzce’deki alım merkezleri aracılığıyla Türkiye’nin yıllık fındık ihracatının üçte birine yakın kısmını kontrol ediyor.
Fındık ihracatçısı kaynaklar, Ferrero’nun 2023 sezonunda yaklaşık 180 bin ton alım gerçekleştirdiğini, ancak bu miktarın küresel fiyat oynaklığı nedeniyle son iki sezondur azaldığını belirtiyor.
Geçmiş yıllarda Rekabet Kurulu, Ferrero’nun piyasa fiyatlarını etkileyen alım politikaları ve yerli üreticiler üzerindeki fiyat baskısı nedeniyle inceleme başlatmış, şirketin piyasadaki dengesizliği azaltmak amacıyla taahhütler vermesi kararlaştırılmıştı.
KÜLE: “FERRERO TAAHHÜTLERİNİ YERİNE GETİRMEZSE CEZA GÜNDEME GELİR”
Rekabet Kurumu Başkanı Birol Küle, Bloomberg’e yaptığı açıklamada, “Ferrero’nun daha önce verdiği taahhütler uyarınca belirli miktarda alım yapma yükümlülüğü bulunuyor. Eğer bu yükümlülükler yerine getirilmezse, bir önceki yılın cirosu üzerinden para cezası uygulanması söz konusu olabilir” dedi.
Bu açıklama, Ferrero’nun Türkiye’deki operasyonlarını yeniden yapılandırdığı bir döneme denk geliyor. Şirket, son iki yılda Trabzon’daki alım ofisinde yeniden yapılanmaya gitmiş ve bazı bölgelerde alım miktarını azaltmıştı.
ÜRETİCİ FİYAT BASKISINDAN, SANAYİCİ ARZ SIKINTISINDAN ŞİKÂYETÇİ
Türkiye’de fındık üreticileri uzun süredir Ferrero’nun alım politikalarının serbest piyasa dengesini bozduğunu savunuyor. Üretici birlikleri, özellikle 2023 sezonunda Ferrero’nun alım fiyatlarının Toprak Mahsulleri Ofisi’nin (TMO) fiyatlarının altında kaldığını, bunun da iç piyasada fiyat dengesini zayıflattığını ifade ediyor.
Öte yandan, çikolata ve gıda sanayicileri ise Ferrero’nun uzun vadeli tedarik zinciri yatırımlarıyla kalite standardını yükselttiğini, bu nedenle piyasadan tamamen çekilmesinin arz açısından da risk oluşturacağını belirtiyor.
FINDIK İHRACATINDA STRATEJİK DÖNEMEÇ
Türkiye, dünyanın en büyük fındık üreticisi ve ihracatçısı konumunda. Yıllık 700–800 bin tonluk üretimin yaklaşık yüzde 70’i ihraç ediliyor. Ferrero’nun Türkiye’den tedarik ettiği fındık, şirketin global markaları Nutella, Kinder ve Ferrero Rocher gibi ürünlerde kullanılıyor.
Ancak son yıllarda Türkiye’deki üretim maliyetleri, iklim kaynaklı rekolte dalgalanmaları ve döviz bazlı sözleşmelerin baskısı, sektörde yeniden yapılanmayı hızlandırdı.
