Bankalararası Kart Merkezi (BKM) verileri, Türkiye’de vatandaşların harcamalarını finanse etme biçimlerinde son beş yılda yaşanan kayda değer değişimi ortaya koyuyor. Özellikle 2021’in ikinci yarısından itibaren kredi kartı kullanımında meydana gelen artış, banka kartlarıyla arasındaki farkı net bir şekilde açtı. Hem işlem adetlerinde hem de işlem tutarlarında kredi kartları açık ara öne geçerken, banka kartlarının alışverişteki ağırlığı gerilemeye devam ediyor.
KREDİ KARTI KULLANIMI 2021'DEN İTİBAREN HIZLA ARTTI
2020 yılının başından 2025 Nisan ayının sonuna kadar olan dönemi kapsayan BKM verilerine göre, 2021’in ortasına kadar banka kartları ile kredi kartları arasındaki işlem tutarları birbirine yakın seyrediyordu. Ancak 2021'in ikinci yarısından itibaren kredi kartlarının işlem hacmi hızlı bir yükselişe geçerek banka kartlarını geride bırakmaya başladı.
Ekonomim'de yer alan habere göre; ,şlem adetlerinde ise durum daha dinamik bir tablo çiziyor. 2022 ve 2023'ün ilk yarısında kredi kartlarının işlem sayısındaki üstünlüğü sınırlı kalırken, 2023'ün ikinci yarısından itibaren fark yeniden açıldı. 2024’ün ikinci yarısında ise kredi kartları, işlem adetlerinde de banka kartlarına karşı ciddi bir üstünlük kurdu.
İŞLEM TUTARLARI KREDİ KARTI LEHİNE BÜYÜYOR
Vatandaşın kredi kartına yönelimi sadece işlem sayısıyla sınırlı kalmadı. İşlem başına düşen harcama tutarları da bu eğilimi destekliyor. 2020'den 2025 Nisan'a kadar olan dönemde, banka kartıyla yapılan harcamalar yüzde 511 artış gösterirken, kredi kartlarındaki artış yüzde 745'e ulaştı. Yalnızca 2024 Nisan ile 2025 Nisan arasındaki dönemde işlem başına alışveriş tutarı banka kartlarında yüzde 25, kredi kartlarında ise yüzde 48 oranında yükseldi.
2025 yılı başından bu yana olan verilere bakıldığında da kredi kartıyla yapılan alışverişlerde işlem başına düşen harcama tutarı yüzde 7 artarken, banka kartlarında bu oran sadece yüzde 1 oldu.
NAKİT ÇEKİMLERDE KREDİ KARTI GERİLİYOR
Her ne kadar kredi kartları alışverişte ön plana çıksa da, nakit çekim işlemlerinde tablo biraz farklılaşıyor. Banka kartı hâlâ nakit çekimde birincil araç olmaya devam ederken, kredi kartları daha çok kısa vadeli nakit ihtiyacında kullanılıyor.
2020 başından 2025 Nisan’a kadar geçen sürede banka kartıyla yapılan nakit çekim işlemleri sadece yüzde 3 artarken, kredi kartlarıyla yapılan bu işlemler yüzde 134 oranında yükseldi. Çekilen tutar açısından da banka kartında yüzde 474, kredi kartında ise yüzde 774 artış kaydedildi.
Ancak yılbaşından bu yana yüksek faiz ortamının etkisiyle kredi kartından yapılan nakit çekimlerde bir gerileme yaşanıyor. 2025 yılı başından itibaren banka kartlarıyla yapılan nakit çekim işlem adedi yüzde 14 artarken, kredi kartlarında bu oran yüzde 5 azaldı. Aynı dönemde işlem tutarları da banka kartında yüzde 24 artarken, kredi kartında sadece yüzde 2 oranında arttı.
ALIŞVERİŞTE ADET DÜŞÜYOR, TUTAR ARTIYOR
2025 yılı itibarıyla alışveriş işlemlerinde işlem sayıları düşme eğiliminde. Banka kartlarında işlem adedi yüzde 1, kredi kartlarında ise yüzde 2 azaldı. Buna karşın fiyat artışları nedeniyle harcama tutarları artış göstermeye devam ediyor. Banka kartıyla yapılan harcamaların toplam tutarı yüzde 14 artarken, kredi kartlarında bu artış yüzde 5 oldu.
