İstanbul’da toplu ulaşımın bel kemiğini oluşturan özel halk otobüsleri, İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nden (İBB) hak ediş ödemelerini alamadıkları gerekçesiyle bugün kontak kapatacaklarını açıkladı. İstanbul Özel Halk Otobüsleri Esnaf Odası Başkanı Göksel Ovacık, 3 binin üzerindeki aracın sefere çıkmayacağını duyururken, İBB ve İETT cephesinden sürece ilişkin kapsamlı bir bilgilendirme yapıldı.
“DÖRT AYDIR ÖDEME ALINMADI”
Başkan Göksel Ovacık, İBB’nin özel taşımacı esnafa ödeme taahhütlerini yerine getirmediğini savundu. Ovacık, “Dördüncü ay da para almadan geçti. Bize 15 Mayıs’ta 500 milyon liralık ödeme yapılacağı söylenmişti. Ancak bu ödeme gerçekleşmedi” ifadelerini kullandı. Eylem kararının, ekonomik olarak zorlanan özel taşımacı esnafın çaresizliğinden kaynaklandığını belirtti.
İETT’DEN KARŞI AÇIKLAMA: “DESTEK DEVAM EDİYOR”
İstanbul Elektrik Tramvay ve Tünel İşletmeleri (İETT) ise yaptığı açıklamayla iddialara yanıt verdi. Açıklamada, İBB’nin 2020 yılından bu yana Özel Taşımacılık İşletim Sistemi (ÖTİS) üzerinden özel halk otobüslerine sağladığı desteklerin toplamda 35,3 milyar TL’ye ulaştığı belirtilirken, bu sürede 15,8 milyar TL’lik gelir elde eden özel işletmelere 19,5 milyar TL’lik ek destek verildiği vurgulandı.
İETT, sadece 2024 yılı içinde araç yenilemeleri için 1,3 milyar TL’lik özel ödeme yapıldığını, sistemin sürdürülebilirliğinin korunması adına ise yeni bir ödeme planının devreye alınacağını duyurdu.
YENİ PLAN 1 HAZİRAN’DA UYGULANACAK
İETT, 1 Haziran 2025’ten itibaren özel halk otobüslerine yönelik ödemelerin yeniden yapılandırılacağını, mevcut sistemin revizyonu ve alternatif modellerin geliştirilmesi konusunda çalışmalara başlandığını bildirdi. Olası eylem nedeniyle kent genelinde oluşabilecek aksaklıkların en aza indirilmesi amacıyla, ek seferler ve yeni güzergâh planlamaları da yapıldığı belirtildi.
YOLCULARA UYARI: ULAŞIM PLANLAMASI YAPIN
İETT, İstanbullulara ulaşım planlarını yaparken olası aksamaları göz önünde bulundurmaları çağrısında bulundu. Gelişmelere ilişkin en güncel bilgilerin İBB ve İETT’nin resmi kanallarından duyurulacağı bildirildi.
İETT'den yapılan açıklama şöyle:
"İstanbul’da İETT tarafından; 3.766 adedi İETT’nin kendi filosu, 3.020 adedi ise Özel Halk Otobüsü filosunda olmak üzere toplam 6.786 araç ile bir günde 64 bin sefer yapılmakta, 1 milyon 400 bin km yol kat edilerek, yaklaşık 5 milyon yolculuk gerçekleştirilmektedir. İstanbul’da 2020 yılı Aralık ayında, İstanbul Büyükşehir Meclisi kararıyla Özel Halk Otobüsleri için, “Özel Taşımacılık İşletim Sistemi” (ÖTİS) devreye girmiştir.
Sistemin devreye alındığı 2020 Aralık – 2025 Nisan döneminde, Özel Halk Otobüslerinden elde edilen yolculuk geliri 15,8 milyar TL olurken, İBB tarafından bu sürede yapılan toplam ödeme tutarı ise 35,3 milyar TL’ye ulaşmıştır.
Böylece İBB tarafından, Özel Halk Otobüsleri için toplam 19,5 milyar TL tutarında ilave destek sağlanmıştır. Sadece 2024 yılında, araç yenilemeleri için 1 milyar 300 milyon TL destek ödemesi gerçekleştirilmiştir.
İstanbul Büyükşehir Belediyesi ve İETT, tüm paydaşları ile uyum ve iş birliği ile çalışmalarını sürdürmektedir. Özel Halk Otobüsleri’nin hak ediş ödemeleri de İstanbul Büyükşehir Belediyesi tarafından ödenmektedir.
Bu doğrultuda;
Özel Halk Otobüsleri için 1 Haziran 2025 tarihinden itibaren ödemeler tekrar planlanmış olup mevcut sistemin değiştirilmesi dahil tüm alternatif tedbirlerin oluşturulması konusunda planlar yapılmıştır.
İBB ve İETT tarafından sağlanan tüm bu iyileşme ve destekler ve sunulan ödeme planına rağmen, Özel Halk Otobüsleri tarafından yapılacağı duyurulan olası eyleme karşı, İstanbulluların minimum düzeyde etkilenmelerini sağlayabilmek için İBB ve İETT tarafından gerekli ek seferler ve hat planlamaları gibi bir dizi önlem alınmıştır.
İstanbulluların, 22 Mayıs Perşembe günü ulaşım planlamalarını yaparken mevcut duruma göre hareket etmelerini hatırlatır, gelişmelere ilişkin tüm bilgilendirmelerin, anlık olarak İstanbul Büyükşehir Belediyesi ve İETT’nin resmi iletişim kanallarından düzenli olarak yapılacağını kamuoyuna saygıyla duyururuz."