İstanbul’un 1500 yıllık anıt eseri Ayasofya-i Kebir Camii, ana kubbe güçlendirme projesi kapsamında yürütülen çalışmalar sırasında ortaya çıkan görüntüler nedeniyle yeniden tartışmaların merkezine oturdu. Restorasyon ekibinin, ağır tonajlı kamyonları ve dev vinçleri İmparator Kapısı’ndan içeri sokarak cami içine kadar taşıdığı görüntüler sosyal medyada büyük yankı uyandırdı.
Videolarda görülen 15 tonluk kamyonlar ve vinç platformları, zemine yerleştirilen özel taşıyıcı plakalar üzerinde caminin ana girişinden içeri alınırken, pek çok kullanıcı bunu “tarihi dokunun riske atılması” olarak yorumladı.
“DEPREME KARŞI GÜÇLENDİRME”
Ayasofya’daki restorasyon süreci, Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy’un Nisan 2025’te duyurduğu kapsamlı projeyle hız kazanmıştı. Projeye göre:
Ana kubbe depreme karşı güçlendirilecek, kurşun kaplamalar yenilenecek, taşıyıcı sistemdeki çatlaklar onarılacak, çalışmalar sırasında ibadet kesintiye uğramayacak.
43,5 metre yüksekliğinde çelik platformlar, 41 metre kule vinçler ve geçici örtülerden oluşan sistemin kurulumu için iç mekâna ağır ekipman taşınmasının “zorunlu” olduğu belirtiliyor. Çalışmalar Vakıflar Genel Müdürlüğü ve Ayasofya Bilim Kurulu denetiminde yürütülüyor; proje ihalesini Gürsoy Grup üstlendi.
“BU CAMİ BİR MÜZE DEĞİL, BİR MİRAS”
Ayasofya’nın içine sokulan kamyonlara ait görüntülerin dün akşam X’te yayılmasının ardından binlerce tepki mesajı paylaşıldı.
Sanat Tarihi Uzmanı Yelda Yalaman görüntülere, “1 değil, 2 adet vinç taşıyan kamyon Ayasofya'nın içinde... Yorum yok” sözleriyle tepki gösterdi.
Gazeteci Yusuf Yavuz ise, “Türkiye’de restorasyonlar sözün bittiği yere geldi. 1500 yıllık Ayasofya’ya ilk kez dev vinç kamyonu sokuldu. Bakan Ersoy’un açıklaması var mı?” mesajını paylaştı.
Yavuz ayrıca, İmparator Kapısı’ndan giriş anını gösteren görüntüleri de paylaşarak ciddi güvenlik ve koruma soruları gündeme getirdi.
UZMANLAR UYARIYOR: ZEMİN VE NARTEKS TARİHİN EN KIRILGAN NOKTALARI
Kültürel miras uzmanları, Ayasofya’nın zemin yapısının ve narteks girişlerinin tarihsel açıdan son derece hassas olduğuna dikkat çekerek ağır tonajlı araçların, zemindeki taş döşemeleri ve alt katmanları olumsuz etkileyebileceği uyarısında bulunuyor. Buna karşın yetkililer, kullanılan platformların zemine yük bindirmeyecek şekilde tasarlandığını savunuyor.
YETKİLİLERİN AÇIKLAMASI BEKLENİYOR
Görüntülerin yayılması sonrası kamuoyunda artan tepkiye karşın, Kültür ve Turizm Bakanlığı ile Vakıflar Genel Müdürlüğü’nden henüz bir açıklama yapılmadı.
