TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda İçişleri Bakanlığı bütçesi görüşülürken dikkat çekici bir tutanak krizi yaşandı. DEM Parti Milletvekili Mehmet Rüştü Tiryaki’nin konuşmasında kullandığı “Şaredariya Xalfetî” gibi Kürtçe ifadeler, Meclis tarihine ilk kez olduğu gibi kaydedildi. Ancak bu adım yalnızca iki saat sürdü. Tutanaklar kısa süre sonra yeniden düzenlenerek Kürtçe kelimeler “…” ile değiştirildi ve ilgili bölüme “Bu bölümde hatip tarafından Türkçe olmayan kelimeler ifade edildi” notu eklendi. Uygulamadaki bu ani dönüş, Meclis’in uzun yıllardır eleştirilen dil yaklaşımını yeniden gündeme taşıdı.
Komisyonda kayyum uygulamalarını eleştiren Tiryaki, Halfeti Belediyesi’nin sosyal medya hesaplarından “Şaredariya Xalfetî” (Halfeti Belediyesi) ibaresinin kaldırıldığını söyledi. Konuşma, stenograflar tarafından Kürtçe alfabe kullanılarak kayıtlara geçirildi.
Ancak iki saat sonra tutanaklar güncellenerek Kürtçe kelimeler yerine “…” işareti konuldu ve “Bu bölümde hatip tarafından Türkçe olmayan kelimeler ifade edildi” notu düşüldü. Aynı uygulama, DEM Parti Milletvekili Dilan Kunt Ayan’ın konuşmasında geçen “Jin, Jiyan, Azadî” (Kadın, Hayat, Özgürlük) sloganı için de yapıldı.
TİRYAKİ: BU İFADELERİN TUTANAKTA YER ALMASI ÜLKEYİ BÖLMEDİ AMA...
ANKA Haber Ajansı’na konuşan Tiryaki, ilk kaydın kendileri için önemli bir kırılma olduğunu vurguladı. Tiryaki, şu değerlendirmelerde bulundu:
“Kürtçe ifadelerin tutanaklara olduğu gibi yazılması, yıllardır süren yanlış bir uygulamanın düzeltilmesi anlamına geliyordu. Bu ülkenin bölünmediğine, tam tersine barış iklimine katkı sunduğuna hepimiz tanık olduk. Ancak birkaç saat sonra tekrar eski alışkanlıklara dönüldü.”
Tiryaki, Meclis’in uzun süredir Kürtçe ifadeleri “bilinmeyen dil” olarak kayda geçtiğini belirterek, bu düzenlemenin geçici olmasının üzücü olduğunu söyledi.
“HER KONUŞMA KAYDA GEÇİYOR; KÜRTÇE NEDEN GEÇMESİN?”
Milletvekili, İçtüzük gerekçesiyle böyle bir düzenleme yapılmış olabileceğini, ancak bunun doğru bir yaklaşım olmadığını söyledi:
“Yabancı liderler Meclis kürsüsünde kendi dillerinde konuşuyor ve bu konuşmalar tutanaklara aynen geçiriliyor. Bu topraklara ait bir dilin kayıtlarda yer almamasının izahı yok.”
Tiryaki, sorunun çözümünün son derece basit olduğunu belirterek şu öneriyi dile getirdi:
“Kürtçenin lehçelerini bilen stenograflar istihdam edilir ya da kayıtlar uzmanlara gönderilerek yazıya geçirilir. TRT Şeş’te çalışan yüzlerce uzman var. Teknik olarak yapılması son derece kolay.”
“SEVİNDİRİCİ ADIM YALNIZCA 2 SAAT SÜRDÜ”
Tiryaki, tutanakların önce olduğu gibi yazılmasıyla komisyonda olumlu bir atmosfer oluştuğunu, ancak bunun kısa sürdüğünü belirterek şöyle konuştu:
“Toplumun büyük kısmının mutlu olduğu bir uygulama birkaç saat sonra geri çekildi. Bu durum, Meclis Başkanlığı’nın veya Komisyon iradesinin talimatıyla yapılmış olmalı. Kürtçe ifadelerin tutanaklara girip sonra çıkarılması, Meclis’in bu konuya bakışını gözler önüne seriyor.”
