İtalya’da savcılık, Bosna Savaşı sırasında Sırp birlikleriyle birlikte “turist keskin nişancı” olarak sivilleri öldüren kişilere dair 30 yıl önceki iddiaları yeniden gündemine aldı. Milano Cumhuriyet Başsavcılığı, yazar Ezio Gavazzeni’nin sunduğu 17 sayfalık suç duyurusu üzerine, birden fazla kişinin kasten öldürülmesi suçlamasıyla soruşturma başlattı.
Gavazzeni, 28 Ocak 2025 tarihli başvurusunda, Bosna istihbaratından aldığı bilgilere dayanarak “en az beş İtalyan’ın 1993 yılı sonunda Saraybosna kuşatmasında sivilleri vurmak üzere Sırp güçlerinin yanında yer aldığını” belirtti. Bu kişilerin “para karşılığı kadın, çocuk ve sivilleri hedef aldığı” iddia ediliyor.
BOSNA İSTİHBARATINDAN SISMI’YE UYARI YAPILMIŞ
Gavazzeni’nin dilekçesinde yer alan ifadelere göre, Bosna-Ersek askeri istihbaratı 1993 yılı sonunda İtalya’nın Saraybosna’daki SISMI (bugünkü AISI) birimini bu faaliyetler hakkında bilgilendirdi. Kaynak olarak adı açıklanan eski Bosna istihbarat yetkilisi, 2024 yılında Gavazzeni’ye gönderdiği e-postada şunları yazdı:
“1993 sonunda, bir Sırp gönüllünün sorgusu sırasında bu kişilerin varlığını öğrendik.
Beş yabancı, Belgrad’dan Bosna’ya birlikte gelmişti; en az üçü İtalyandı.”
Bosnalı yetkilinin ifadesine göre, bu gruplar Trieste’den yola çıkan “turist avcı” kafileleri olarak görünüyordu. Aralarında Torino, Milano ve Trieste kentlerinden gelen kişilerin bulunduğu, Milanolu bir katılımcının ise özel bir estetik kliniği sahibi olduğu iddia edildi.
TÜYLER ÜRPERTEN AYRINTILAR: “TARİFEYE GÖRE ÇOCUKLAR DAHA PAHALIYDI”
Gavazzeni’nin savcılığa sunduğu belgelerde, istihbarat kaynaklarından aktarılan “ölüm tarifesi” de yer aldı. Buna göre,
“Çocuklar daha pahalıydı, ardından üniformalı erkekler, kadınlar ve en son yaşlılar geliyordu. Yaşlıları vurmak ücretsizdi.”
Yazar, 2022 yapımı “Sarajevo Safari” adlı belgeselin bu suçlamaları doğrulayan tanıklıklar içerdiğini ve yönetmen Miran Zupanić’in kendisine filmi savcılıkla paylaşma izni verdiğini belirtti. Belgeselde, Amerikalı, Kanadalı, Rus ve İtalyan zenginlerin para ödeyerek savaşta sivilleri vurduğu anlatılıyor.
“HAFTA SONU KESKİN NİŞANCILARI” İDDİASI YENİDEN İNCELENECEK
Savcılık, bu iddialar üzerine ROS (Carabinieri Özel Operasyonlar Birimi) aracılığıyla soruşturmayı derinleştirecek. Soruşturmada, belgelerde adı geçen tanıklar dinlenecek ve istihbarat kayıtlarının doğruluğu araştırılacak.
Bosna istihbaratı, bu “ölüm turizmi” organizasyonunun arkasında, Sırbistan devlet güvenlik servisi ve eski Sırp charter havayolu şirketlerinin altyapısının bulunduğunu düşünüyor. Sırp istihbarat şefi Jovica Stanišić’in, bu sistemin kurulmasında “kilit rol oynadığı” iddia ediliyor. Stanišić, Lahey Uluslararası Ceza Mahkemesi’nde savaş suçlarından hüküm giymişti.
“AŞIRI SAĞ ÇEVRELERLE BAĞLANTILI ZENGİN AVCILAR”
Belgelerde, söz konusu “turist keskin nişancıların” çoğunun avcılık meraklısı, aşırı sağ bağlantılı kişiler olduğu ve av turizmi kisvesi altında Saraybosna kuşatmasına katıldıkları belirtiliyor.
2007 yılında, Saraybosna’da görev yapan bir Amerikalı itfaiyeci gönüllü de, Ratko Mladić davasında benzer tanıklık yapmıştı:
“Onların yerel insanlar olmadığını hemen anladım. Giyimleri ve kullandıkları silahlar bana ücretli keskin nişancılar olduklarını düşündürdü.”
