Dar gelirli vatandaşın enflasyon karşısındaki mücadelesi giderek ağırlaşıyor. İstinye Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Caner Özdurak’ın İBB Hal fiyatlarını baz alarak yaptığı analiz, gıda enflasyonunun asgari ücretli üzerindeki yıkıcı etkisini somutlaştırdı.
5 YILDA MENEMEN MALİYETİ 8 KAT ARTTI
Analize göre, sadece 2 yumurta, 100 gram domates, 100 gram soğan ve 50 gram çarliston biber içeren tek kişilik bir menemenin maliyeti, son 5 yılda 2 liradan 17.5 liraya fırlayarak 8 kat artış gösterdi.
Bu maliyet artışı, asgari ücretlinin sofrasını hızla küçülttü:
-
2024 (Ocak-Ekim): Asgari ücretli, geliriyle evinde 13.988 tabak menemen pişirebiliyordu.
-
2025 (Aynı Dönem): Pişirebildiği menemen tabak sayısı 12.887’ye geriledi.
Nefes'in haberine göre bu durum, asgari ücretlinin sofrasından sadece 10 ayda 1.101 tabak menemenin eksilmesi anlamına geliyor. Enflasyon karşısında yaşanan bu kayıp, asgari ücretlinin cebinden çıkan reel değerin 6.322 TL’ye ulaştığını gösteriyor.
MENEMEN ENFLASYONU YÜKSEK SEYREDİYOR
Menemen Endeksi, Ekim 2025’te aylık %3.30 yükseldi. Bu artışta; yumurtada %1.52, çarliston biberde %16.67 ve domateste %3.57 fiyat artışı etkili oldu. Soğanda ise %3.41'lik sınırlı bir düşüş yaşandı.
Özdurak, menemen enflasyonunun Merkez Bankası’nın üst bant beklentisini aşabileceğini belirterek, özellikle Kasım ve Aralık aylarında iklime bağlı nedenlerle örtü altı ürünlerin (sera) piyasaya girmesiyle fiyat artışlarının yukarı yönlü devam edeceğini öngördü.
KÜRESEL DÜŞÜŞE RAĞMEN TÜRKİYE’DE REKOR ENFLASYON
Küresel gıda fiyatları Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) verilerine göre son iki aydır gerilerken (Ekim'de %1.6 düşüş), Türkiye’deki durum tam tersi oldu:
-
TÜİK Gıda Enflasyonu: Aylık %3.41, yıllık bazda ise %34.87 ile rekor kırdı.
-
Türk-İş Mutfak Enflasyonu: Ekim 2025’te 12 aylık bazda %39.06 olarak hesaplandı.
-
Verilere göre, yetişkin bir erkeğin gıda için aylık harcaması, Ekim 2024’te 6.127 TL iken, bir yıl sonra 8.543 TL’ye yükselmiş durumda.
