Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), Ağustos 2025 ödemeler dengesi verilerini yayımladı. Cari işlemler hesabı, söz konusu ayda 5 milyar 455 milyon dolar fazla verirken yıllıklandırılmış cari açık 18,3 milyar dolara geriledi.
Prof. Dr. Hakan Kara, özellikle net hata ve noksan kalemindeki negatif seyir üzerinde durdu. Kara, bu kalemde 2023 sonundan itibaren gözlenen istikrarlı düşüşün, altın ithalatına getirilen sınırlamaların ardından ortaya çıktığını belirtti.
“Altın ithalatı sınırlandığından beri net hata noksan kaleminin istikrarlı olarak negatife kayması kaçak altın girişine işaret ediyor. Dış denge göründüğü kadar iyi olmayabilir.”
TCMB verilerine göre, net hata ve noksan kalemi Ağustos itibarıyla 12 aylık bazda -18 milyar 111 milyon dolar seviyesine indi. Aynı dönemde yaklaşık 38,3 milyar dolarlık sermaye girişi yaşanırken, rezervlerde sadece 1,2 milyar dolarlık net artış kaydedildi. Kara, bu tabloya ilişkin şu değerlendirmeyi yaptı:
“Son bir yılda 38 milyar dolar sermaye girişi olmasına rağmen pek rezerv biriktirilmemesi, dış açığın göründüğünden daha yüksek olabileceğini düşündürüyor.”
DOĞRUDAN YATIRILAR ARTARKEN PORTFÖYDE ÇIKIŞ VAR
Finansal piyasalar uzmanı İris Cibre ise verileri farklı bir açıdan ele aldı. Cibre, Ağustos ayında kaydedilen 5,4 milyar dolarlık cari fazlayı aylık bazda rekor olarak nitelendirdi. Yıllık cari açığın 18,3 milyar dolara gerilemesini, doğrudan yatırımların artmasıyla ilişkilendirdi. Buna göre, 12 aylık doğrudan yatırımlar 6,5 milyar dolar ile 2023’ten bu yana en yüksek seviyesine ulaştı.
Cibre, buna karşın Eylül ayında dış ticaret açığındaki artışın, özellikle altın ithalatındaki yükselişle birlikte, bu tabloyu tersine çevirebileceğine işaret etti: “Eylül’de bunun tersi bir tablo ile karşılaşabiliriz. Dış ticaret açığındaki artış, özellikle altın ithalatındaki artış, doğrudan buraya da yansıyacak.”
Cibre, bir diğer değerlendirmesinde, altın hariç tutulduğunda 12 aylık mal ve hizmet dengesinin neredeyse başa baş seviyeye geldiğini belirtti. Cibre’ye göre:
“Altın ithalatı olmasa, mal ve hizmet dengesi 12 aylık nette neredeyse dengede. Altın hariç nette cari dengeye yakınız, açık yalnızca 1,3 milyar dolar.”
