Vergi denetim süreçlerinde dijital dönüşüm resmen başladı. Hazine ve Maliye Bakanlığı, yapay zekâ destekli elektronik sistemlerle vergi inceleme süreçlerini dijital ortama taşıyarak, hem kamu kaynaklarının etkin kullanılmasını hem de mükelleflerin iş yükünün azaltılmasını hedefliyor.
13 Mayıs 2025 tarihli Resmî Gazete’de yayımlanan yönetmelik değişikliğiyle, vergi incelemelerinde elektronik sistem araçlarının kullanılmasına olanak tanındı. Yeni düzenlemeyle birlikte, defter ve belgelerin ibrazı, tutanakların hazırlanması ve denetçi-mükellef görüşmeleri artık elektronik ortamda gerçekleştirilebilecek. Bu işlemler, güvenli elektronik imza aracılığıyla resmiyet kazanacak.
ŞİMŞEK: DİJİTALLEŞME İLE HEM KAMU HEM MÜKELLEF KAZANACAK
Dünya Gazetesi'nden Talha Apak'ın aktardığına göre, Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, vergi uygulamalarında dijitalleşmenin kapsamının daha da genişletileceğini belirterek, söz konusu reformların yalnızca denetim süreçlerini değil, aynı zamanda izaha davet, gönüllü uyum ve rapor değerlendirme komisyonu işlemleri gibi birçok hizmeti de kapsayacağını vurguladı.
Şimşek, “Vergi denetimlerini artık elektronik sistem araçlarıyla yürütmeyi hedefliyoruz. Bu dönüşüm, mükelleflerimiz için zaman ve maliyet bakımından büyük bir kolaylık sağlayacak. Aynı zamanda kamu kaynaklarının etkin kullanımına katkı sağlayacak” açıklamasında bulundu.
YAPAY ZEKÂ İLE RİSK ANALİZİ DÖNEMİ
Yeni sistemle birlikte, yapay zekâ ve veri analitiği desteğiyle mükelleflerin risk profili anlık olarak analiz edilebilecek. Gelir beyanları, SGK kayıtları, elektrik-su faturaları, döviz hareketleri ve banka hesaplarındaki uyumsuzluklar gibi birçok parametre eş zamanlı olarak izlenerek, riskli işlemler önceden tespit edilecek.
Vergi Denetim Kurulu, geçtiğimiz ay 500 bin mükellefi tarayarak yaklaşık 40 binini inceleme potansiyeline sahip grup olarak belirledi. Bakanlığın hedefi, hem kayıt dışı ekonomiyi sınırlamak hem de denetimde adaleti tesis etmek.
DENETİM SÜRECİNDE STRATEJİK YAKLAŞIM VE SEKTÖREL ÖNCELİK ÖNERİSİ
Uzmanlar, dijital dönüşüm sürecinde denetimlerin sektörel önceliklendirme ile yapılması ve ekonominin genel görünümü göz önüne alınarak zamanlamanın hassasiyetle belirlenmesi gerektiğine dikkat çekiyor. Ayrıca sadece kayıtlı mükelleflerin değil, kayıt dışı faaliyetlerin de etkin şekilde izlenmesi gerektiği vurgulanıyor.
VERGİ YÖNETİMİNDE YENİ DÖNEM
Yeni uygulamayla birlikte, mükelleflerin beyannamelerini vermeden önce yönlendirilmesi hedefleniyor. Vergi idaresi, kısa mesaj, e-posta ve sosyal medya üzerinden yapılan duyurularla mükellefleri gönüllü uyuma teşvik ediyor. Bu yaklaşım, dijital sistemlerin sunduğu olanaklarla desteklenerek, vergiye gönüllü uyumun artırılması ve ceza-i işlemlerin önüne geçilmesi hedefleniyor.
Dijitalleşen vergi sistemi ile birlikte; iş gücü kaybı, belge eksikliği, fiziksel hata ve zaman kaybı gibi sorunların önüne geçilerek, daha şeffaf, daha hızlı ve daha etkin bir denetim altyapısı kurulması amaçlanıyor.