ABD Başkanı Donald Trump, Macaristan’ın Rusya’dan petrol ve doğalgaz ithalatını sürdürebilmesi için ülkeye bir yıllık yaptırım muafiyeti tanıdı. Karar, Washington’da Macaristan Başbakanı Viktor Orban ile yapılan görüşmenin ardından açıklandı.
Beyaz Saray yetkilileri BBC’ye yaptıkları açıklamada, Macaristan’a verilen muafiyetin “sınırsız” olmadığı ve yalnızca bir yıl süreyle geçerli olacağını doğruladı.
“PETROL VE GAZ BULMAK ZOR”
Trump, Orban’ın Beyaz Saray ziyaretinde yaptığı açıklamada, Macaristan’ın Rus enerjisine bağımlılığına anlayışla yaklaştı. “Orban için başka yerlerden petrol ve gaz bulmak çok zor. Bu nedenle özel bir istisna değerlendiriyoruz” diyen Trump, ülkenin kara ile çevrili coğrafi konumunun enerji tedarikini güçleştirdiğini söyledi.
Toplantı sonrasında Macaristan Dışişleri Bakanı Péter Szijjártó, X hesabından yaptığı paylaşımda ABD’nin Budapeşte’ye “petrol ve doğalgaz konusunda tam muafiyet” verdiğini duyurdu. Ancak Washington yetkilileri, bunun “sınırlı süreli” bir muafiyet olduğunu vurguladı.
MACARİSTAN İÇİN BÜYÜK DİPLOMATİK ZAFER
Trump yönetiminin bu kararı, uzun süredir Rusya ile yakın ilişkilerini koruyan Viktor Orban için diplomatik bir zafer olarak değerlendiriliyor. Orban, daha önce AB’nin ve ABD’nin enerji yaptırımlarına karşı çıkarak “ülkesinin ekonomisinin çökebileceği” uyarısında bulunmuştu.
Muafiyet kapsamında Macaristan, Rusya’dan enerji alımlarını sürdürürken, ABD’den de yüz milyonlarca dolarlık sıvılaştırılmış doğalgaz (LNG) satın alacak. Ancak bu anlaşma, özellikle Almanya ve Fransa gibi Avrupa başkentlerinde tepkiyle karşılanabilir.
TRUMP: ORBAN AVRUPA’DA SAYGI GÖRMELİ
Trump, görüşme sırasında Orban’ı “doğru lider” olarak nitelendirdi ve Avrupa ülkelerine “Bu lideri saygıyla karşılayın” çağrısında bulundu. ABD Başkanı, “Orban göç konusunda haklıydı. Avrupa artık onu daha fazla dinlemeli” dedi.
Trump ayrıca, Ukrayna savaşının sona erdirilmesi konusunda da Orban ile fikir alışverişinde bulunduğunu belirtti:
“Orban, Putin’i iyi tanıyor. Bana göre bu savaş çok uzak olmayan bir zamanda bitecek.”
Orban ise görüşmede, “Bizimle birlikte yalnızca ABD bu savaşın bitmesini istiyor. Diğerleri savaşın devam etmesini tercih ediyor” ifadelerini kullandı.
AVRUPA’DA YANKI UYANDIRDI
Trump’ın kararı, ABD’nin kısa süre önce Rus enerji devleri Rosneft ve Lukoil’e yönelik geniş kapsamlı yaptırımları yürürlüğe koymasından sonra geldi. Bu nedenle Macaristan’a tanınan muafiyet, Washington’un “Rusya’ya karşı sert tutumu” ile çelişen bir istisna olarak görülüyor.
Avrupa Birliği içinde de Orban yönetimi uzun süredir eleştirilerin odağında. Macaristan’ın Moskova ile yakın ilişkileri, AB’nin ortak enerji politikası ve Ukrayna’ya destek stratejisi açısından ciddi bir gerilim yaratmış durumda.
SEÇİM ÖNCESİ ORBAN'A JEST
Macaristan, Rusya’dan petrolünü Druzhba boru hattı üzerinden alıyor ve enerji tedarikinde deniz yolu alternatifi bulunmuyor. Başbakan Orban, daha önce “boru hatları ideolojik değil, fiziksel bir gerçekliktir” diyerek Rus enerji bağımlılığını savunmuştu.
Uzmanlara göre, Trump’ın bu kararı Orban’a seçim öncesi siyasi destek anlamı da taşıyor. Macaristan’da nisan ayında yapılacak genel seçimler öncesinde hükümet, “ucuz Rus enerjisi” söylemiyle seçmen desteğini artırmaya çalışıyor.
