İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, Hamas'ın ateşkesi ihlal ettiğini öne sürerek İsrail ordusuna Gazze Şeridi'ne güçlü saldırılar gerçekleştirilmesi talimatını verdi. Bu talimatın ardından İsrail savaş uçakları Gazze'ye yeniden saldırı başlattı.
İSRAİL'İN İDDİALARI VE SALDIRILAR
İsrail, ateşkesin bozulmasına gerekçe olarak, son teslim edilen cesedin, İsrail ordusunun Aralık 2023'te Gazze Şeridi'nde bulduğu esir Ofir Tzarfati'ye ait kalıntılar olduğunu iddia ederek Hamas'ın anlaşmayı ihlal ettiğini öne sürdü. İsrail Başbakanı Netanyahu, Hamas'ın anlaşmayı ihlal ettiğini ve İsrail'in buna yanıt vereceğini belirterek bir sonraki adımı görüşmek üzere kabinesini topladı.
Netanyahu'nun açıklamasını takiben İsrail savaş uçakları Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Şifa Hastanesi yakınlarını ve batısındaki El Şati Mülteci Kampı'nı hedef aldı. Gazze'nin güneyindeki bir mahalle de saldırılarda hedef oldu. Saldırılarda ilk belirlemelere göre en az 26 kişi hayatını kaybetti.
ABD'DEN İSRAİL'E DESTEK
Saldırıların ardından açıklama yapan ABD Başkanı Donald Trump, İsrail'in karşılık verme hakkı olduğunu savundu. Trump, "Hamas bir İsrail askerini öldürdü, İsrailliler de karşılık verdi. Böyle bir şey olduğunda karşılık verilmelidir" ifadelerini kullandı. ABD Başkanı ayrıca, Hamas'ın "Ortadoğu anlaşmasının küçük bir parçası" olduğunu belirterek, "Hamas gerekeni yapmazsa yok edilecek" dedi.
Öte yandan, İsrail'in saldırıları sürerken ABD Başkan Yardımcısı JD Vance, Gazze'de ateşkesin sürdüğü açıklamasında bulundu. Vance, "Hamas veya Gazze'deki başka bir grup, İsrail askerlerine saldırdı. ABD, İsrail'in yanıt vermesini bekliyor" dedi. İsrail medyasında ise İsrail'in Gazze'deki kontrolünü ABD ile koordineli olarak ateşkes anlaşmasında belirlenen sarı hattın ötesine taşımaya karar verdiği ve Beyaz Saray yönetimine bilgi verdiği belirtildi.
HAMAS'IN AÇIKLAMALARI VE KARŞILIKLARI
Hamas ise, ateşkes anlaşmasına bağlı olduklarını açıkladı. Hamas, İsrail'in ateşkes ihlalleri sebebiyle rehine kalıntılarının tesliminin ertelendiğini duyurdu. Ayrıca, İsrail medyasının gündüz saatlerinde Refah'ta İsrail askerlerine ateş açıldığı iddialarına karşılık, bu saldırıyla ilgileri olmadığını belirtti.
Hamas'ın silahlı kanadı İzzeddin el-Kassam Tugayları, Telegram hesaplarından yaptıkları açıklamada, dün enkaz altında yürüttükleri arama çalışmaları sırasında İsrailli 2 esirin daha cesedinin enkazdan çıkarıldığını duyurdu. Açıklamada, ulaşılan cesetlerin Amiram Cooper ve Saher Baruch'a ait olduğu belirtildi.
REHİNE CENAZELERİ VE PAZARLIK İDDİALARI
İsrail ile Hamas arasında 10 Ekim'de yürürlüğe giren ateşkes ve esir takası anlaşması kapsamında rehine ve tutuklu cenazelerinin teslimi süreci devam ediyor. Ancak, Gazze’deki yıkım nedeniyle cenazelerin bulunup teslim edilmesinde zorluklar yaşanıyor.
Kızılhaç'a teslim edilen son cenazenin, kalan 13 rehineyle eşleşmediği ve İsrail Ulusal Adli Tıp Enstitüsü'nün teslim edilenin, daha önce Gazze'de naaşı bulunan bir rehinenin kalıntıları olduğunu duyurması gerilimi artırdı. Hamas Sözcüsü ise cesetleri bulmanın zorluğuna vurgu yaparak, "Mümkün olan en kısa sürede kalan cesetleri teslim etmek için her türlü çabayı göstermeye devam edeceğiz" dedi. İsrail'de ise Hamas’ın rehine naaşlarını bir “pazarlık kozu” olarak kullandığı iddiası dile getiriliyor.
İSRAİL'İN MASASINDAKİ SEÇENEKLER
Jerusalem Post gazetesine göre, İsrail'in Hamas’ın rehinelerin cenazelerini iade etmeme ihtimaline karşı beş farklı seçenek üzerinde çalıştığı iddia ediliyor:
-
KONTROL EDİLEN ALANIN GENİŞLETİLMESİ: İsrail’in Gazze'de kontrol ettiği bölgeleri genişletmek için operasyonlar başlatması.
-
ASKERİ TIRMANIŞ: Hamas komutanlarını hedef alacak olası saldırılarla gerilimin tırmandırılması.
-
NAAŞLARI GERİ ALMA OPERASYONLARI: Rehinelerin cenazelerinin geri alınması için İsrail istihbaratının kullanılması, havadan ve karadan operasyon düzenlenmesi.
-
DİPLOMATİK BASKI: ABD'yi devreye sokarak diplomatik baskı uygulamayı tercih etme.
-
ANLAŞMALARIN SONA ERDİRİLMESİ: Hamas ile varılan anlaşmanın iptal edilmesi (şu anda tercih edilir görülmese de masada).
ATEŞKES VE ESİR TAKASINDA SON DURUM DETAYLARI
Ateşkesin yürürlüğe girmesine rağmen İsrail ordusu, ara ara çeşitli iddialarla Filistinlilere yönelik saldırılarını sürdürüyor. Sağ İsrailli esirlerin teslim edilmesinin ardından Gazze Şeridi'nde 28 İsrailli esirin cesedi kalmıştı.
Hamas daha önce ateşkes kapsamında İsrail'e 17 ceset teslim etmiş, İsrail ise bunlardan birinin Gazze’de kalan herhangi bir esire ait olmadığını, birinin ise daha önce alınan bir esire ait ceset parçaları olduğunu iddia etmişti. Gazze Şeridi'nde ise halen 13 İsrailli esirin cesedinin bulunduğu bildirilmişti.
İsrail ise şu ana kadar Kızılhaç aracılığıyla kimlik bilgilerini vermeksizin 195 Filistinlinin cenazesini Gazze'deki yetkililere teslim etmişti. Filistin Sağlık Bakanlığı verilerine göre bu cenazelerden sadece 72'sinin kimliği belirlenebildi. Gazze'deki hükümetin Medya Ofis Müdürü İsmail es-Sevabite, İsrail'in verdiği cenazelerin üzerinde işkence ve yakın mesafeden ateş edilme gibi izlere rastlandığını ve bunun İsrail'in Filistinli esirlere karşı "saha infazları" uyguladığının kanıtı olduğunu öne sürmüştü.
