Son yıllarda aidatlara yapılan yüksek zamlar, konut tercihlerini doğrudan etkilemeye başladı. Pek çok şehirde lüks site aidatlarının kira tutarlarını yakalaması, vatandaşları “aidat göçü” denilebilecek bir eğilime sürüklüyor. Konut alırken ya da kiralarken artık aidat tutarı da belirleyici bir unsur haline geldi. Maaş artışlarının enflasyon oranıyla sınırlı kalmasına karşın aidat ve kiraların enflasyonun çok üzerinde artması, birçok haneyi bütçe krizine itti.
Analiz raporuna göre en yüksek aidatlar Muğla’da görülürken, İstanbul’da Beşiktaş, Sarıyer ve Şişli gibi ilçelerde 10 bin TL’yi aşan aidatlar dikkat çekiyor. TÜİK, bu tabloyu “hanelerin ekonomik denge arayışı” olarak tanımladı.
ÖDENMEYEN AİDATLARDA TAHLİYE VE İCRA RİSKİ
Apartman Site Yöneticileri ve Sakinleri Derneği Başkanı Avukat İbrahim Güllü, aidat artışlarının enflasyonun oldukça üzerinde seyrettiğini vurgulayarak hem ev sahiplerinin hem kiracıların aidattan sorumlu olduğunu hatırlattı. Güllü, bazı ev sahiplerinin ödenmeyen aidatları gerekçe göstererek tahliye yoluna gittiğini belirterek şu uyarıyı yaptı:
“Asgari ücrette yüzde 30’luk artış yapılırken aidatların yüzde 75-100 seviyelerinde yükselmesi, birçok kişinin ödeme güçlüğü yaşamasına neden olacak. Önümüzdeki dönemde aidat kaynaklı icra işlemlerinin artması muhtemel.”
Aidat kararlarına itiraz süreçlerine de dikkat çeken Güllü, toplantıya katılıp şerh konulması durumunda bir ay, katılım yoksa altı ay içinde Sulh Hukuk Mahkemesi’ne başvurulabileceğini belirtti. Ayrıca kimi yönetimlerde şeffaflık eksikliği, rant ilişkileri ve denetim zafiyetinin sorunları büyüttüğünü ifade etti. Güllü, 50 dairenin üzerindeki sitelerin profesyonel şirketlerce yönetilmesi ve bu şirketlerin bağımsız denetlenmesi gerektiğini söyledi.
“AMATÖR YÖNETİM FAHİŞ AİDATLARIN KAYNAĞI”
Türkiye Kentsel Tesis Yönetim Derneği Genel Başkanı Suat Sandalcı ise yüksek aidatların ana nedeninin yönetimlerin ehil kişiler tarafından yürütülmemesi olduğunu söyledi. Kat maliklerinin yönetim toplantılarına katılmamasının, bütçelerin kontrolsüz onaylanmasına yol açtığını belirten Sandalcı, şu açıklamayı yaptı:
“Toplantılara katılmazsanız önünüze sunulan işletme projesi olduğu gibi geçer ve istemediğiniz aidatlarla karşılaşabilirsiniz.”
Bir sitenin giderlerinin büyük bölümünün personel masraflarından oluştuğunu belirten Sandalcı, ocak ayında yaklaşık yüzde 40 oranında aidat artışı beklediklerini, bunun üzerindeki rakamların “fahiş” sayılacağını dile getirdi.
Yeni Tesis Yönetim Yasası’nın da yılbaşından sonra yürürlüğe girmesini beklediklerini söyleyen Sandalcı, profesyonel yönetim şirketlerine lisans zorunluluğu getirileceğini ve düzenli denetimlerin yapılacağını kaydetti.
